Ομάδες υψηλού κινδύνου:
Είναι πολύ πιθανότερο να παρουσιάσουν καρκίνο στο δέρμα άτομα τα οποία:
• Έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα και ανοικτού χρώματος μάτια, ιδιαίτερα τα άτομα με κόκκινα ή καστανόξανθα μαλλιά και πράσινα, μπλε ή γκρι μάτια.
• Έχουν μεγάλο αριθμό φακίδων στο πρόσωπο και στο σώμα.
• Έχουν ιστορικό σοβαρών ηλιακών εγκαυμάτων κατά την παιδική ή εφηβική ηλικία.
• Έχουν πάνω από 50 σπίλους (ελιές) στο πρόσωπο και στο σώμα, με ποικίλο μέγεθος, μορφή ή χρώμα.
• Έχουν κληρονομικό ιστορικό μελανώματος
Συμπτώματα καρκίνου του δέρματος:
Τα πιο συνήθη συμπτώματα που απαιτούν μια ιατρική γνωμάτευση είναι:
• Η αλλαγή στο σχήμα, στο μέγεθος ή στο χρώμα μιας ελιάς.
• Η αιμορραγία μιας ελιάς.
• Η εμφάνιση οιδήματος ή αλλαγή στη μορφή μιας φακίδας.
• Η εμφάνιση νέου ύποπτου σπίλου διαφορετικού από τους άλλους.
Ο γιατρός θα εξετάσει τον ύποπτο σπίλο και θα καθορίσει την θεραπεία. Κάποιες φορές είναι απαραίτητη η βιοψία ώστε να εξετάσει αν πρόκειται για καλοήθη ή καρκινική βλάβη. Αν πρόκειται για καρκίνο δέρματος απαιτείται χειρουργική αφαίρεση σε υγιή όρια και πιθανή συμπληρωματική θεραπεία ανάλογα με το είδος καρκίνου. Όταν αφαιρείται μεγάλος σπίλος, απαιτείται συχνά και επανορθωτική χειρουργική για καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.
Θεραπείες για τον καρκίνο του δέρματος:
Η χειρουργική αφαίρεση είναι ο συχνός τρόπος θεραπείας. Ο γιατρός μπορεί επίσης να διορθώσει τη βλάβη στο δέρμα χρησιμοποιώντας μια από τις ακόλουθες μεθόδους:
• Απόξεση και διαθερμοπηξία (αφαίρεση της βλάβης με ένα αιχμηρό εργαλείο και καυτηριασμός).
• Κρυοθεραπεία (ή κρυοχειρουργική). Με τη μέθοδο αυτή, παγώνει τον όγκο και τον καταστρέφει.
• Η θεραπεία με laser που χρησιμοποιεί μια στενή δέσμη φωτός για να απομακρύνει τα καρκινικά κύτταρα.
• Τα μοσχεύματα. Ανάλογα και με το μέγεθος της βλάβης, ο γιατρός μπορεί να πάρει δέρμα από ένα άλλο σημείο του σώματος και να το μεταμοσχεύσει στο σημείο από το οποίο αφαιρέθηκε ο όγκος. Το κομμάτι αυτό λέγεται δερματικό μόσχευμα.
• Η ακτινοθεραπεία που χρησιμοποιεί ακτίνες X για να καταστραφούν τα καρκινικά κύτταρα και να συρρικνωθούν οι όγκοι.
• Η χημειοθεραπεία που είναι η χρησιμοποίηση φαρμάκων για την καταστροφή των καρκινικών κυττάρων. Ειδικότερα στους καρκίνους του δέρματος (μιλάμε πάντα για τα ακανθοκυτταρικά και τα βασικοκυτταρικά καρκινώματα), η χημειοθεραπεία εφαρμόζεται με τη μορφή κρέμας (τοπική χημειοθεραπεία). Όταν η χημειοθεραπεία γίνεται με χάπια ή ενέσεις λέγεται συστηματική.
Το είδος της θεραπείας εξαρτάται από τον τύπο και το στάδιο του καρκίνου, την ηλικία και τη γενικότερη κατάσταση της υγείας.
Τρόποι πρόληψης του καρκίνου του δέρματος:
Είναι σημαντικό όλοι μας να γνωρίζουμε κάποιους τρόπους για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και το δέρμα μας από επικίνδυνες μορφές δερματικών καρκινωμάτων. Πρέπει λοιπόν να:
• Αποφεύγουμε την πολύωρη έκθεση στον ήλιο
• Χρησιμοποιούμε αντηλιακά προϊόντων με υψηλό δείκτη προστασίας (ανάλογα με τον τύπο δέρματος)
• Να φοράμε ανοιχτόχρωμα ρούχα, καπέλο και γυαλιά ηλίου το καλοκαίρι όταν είμαστε εκτεθειμένοι στην ηλιακή ακτινοβολία.
• Να κάνουμε ανά τακτά χρονικά διαστήματα αυτοεξέταση του σώματός μας. Αποτελεί το κύριο μέτρο πρόληψης του καρκίνου του δέρματος. Όλοι, αλλά κυρίως τα άτομα υψηλού κινδύνου, πρέπει να μάθουν να ελέγχουν όλο το σώμα (τριχωτό κεφαλής και πρόσωπο, λαιμός, στήθος, κοιλιά, πλάτη, μασχάλες, βραχίονες, αγκώνες, παλάμες, δάκτυλα, νύχια, γλουτοί, μηροί, γόνατα, κνήμες, πέλματα, γεννητικά όργανα) και να επισκέπτονται το γιατρό σε οποιαδήποτε αλλαγή στην εμφάνιση μιας ελιάς ή κατά την εμφάνιση κάποιας νέας ύποπτης ελιάς. Η αναγνώριση των ύποπτων σημείων μπορεί να οδηγήσει σε έγκαιρη αντιμετώπιση και αποτελεσματική θεραπεία του καρκίνου του δέρματος.