Οι θεραπείες διακρίνονται σε τοπικές και από το στόμα (συστηματικές). Το είδος της θεραπείας εξαρτάται από τη βαρύτητα της ακμής η οποία και θα διαπιστωθεί μετά από πλήρη δερματολογικό έλεγχο. Η όλη προσπάθεια του δερματολόγου αποσκοπεί στη βελτίωση των κλινικών συμπτωμάτων και στην πρόληψη σχηματισμού ουλών.
O ασθενής θα πρέπει να ενημερώνεται για την εξέλιξη της νόσου και να επιζητείται η συνεργασία του. H θεραπεία στοχεύει στην ελάττωση της αυξημένης παραγωγής σμήγματος, στον περιορισμό της δημιουργίας φαγεσώρων, στη μείωση του πληθυσμού του P. acnes και στην εξάλειψη της φλεγμονής.
Έτσι, η θεραπεία διακρίνεται σε τοπική και συστηματική, καθώς και στην εφαρμογή γενικών μέτρων υγιεινής. Στα τελευταία σημαντικός είναι ο ρόλος του καθαρισμού της πάσχουσας δερματικής περιοχής με νερό και ειδικά καθαριστικά.
Η τοπική θεραπεία θα πρέπει να γίνεται σε όλο το πρόσωπο και όχι τοπικά σε κάθε βλάβη.
α) Τοπική θεραπεία
Στις ήπιες μορφές η τοπική μόνο θεραπεία αρκεί για τη βελτίωση της κατάστασης του ασθενούς. Xρησιμοποιούνται αντιφλεγμονώδεις και κερατολυτικοί φαρμακευτικοί παράγοντες. Στους πρώτους υπάγονται το υπεροξείδιο του βενζολίου και τα τοπικά αντιβιοτικά (τετρακυκλίνες, ερυθρομυκίνη, γενταμυκίνη).
Στους δεύτερους το ρετινοϊκό οξύ (ισοτετρινοΐνη, τρετινοΐνη, ανταπαλένη, ταζαροτένη) και το αζελαϊκό οξύ.
β) Συστηματική θεραπεία
Αυτή μπορεί να δοθεί είτε παράλληλα με την τοπική είτε μόνη της, κυρίως στη μέτρια και σοβαρή μορφή της νόσου.
Έτσι, χορηγούνται αντιβιοτικά ανάμεσα στα οποία σημαντική θέση κατέχουν οι τετρακυκλίνες, η ερυθρομυκίνη και η γενταμυκίνη.
Σημαντική εξέλιξη στη θεραπεία της μέτριας και σοβαρής μορφής ακμής αποτέλεσε η εισαγωγή των ρετινοειδών (παραγώγων του ρετινοϊκού οξέος) και ειδικότερα, η ισοτρετινοΐνη η οποία έχει πολύ καλά θεραπευτικά αποτελέσματα, αν και θα πρέπει να δίνεται υπό στενή παρακολούθηση του δερματολόγου, λόγω μίας σειράς ανεπιθύμητων ενεργειών που προκαλεί, με κυριότερη την τερατογένεση.
Τέλος, σε ορισμένες ιδιαίτερες περιπτώσεις γυναικών δίνονται οιστρογόνα με τη μορφή των αντισυλληπτικών χαπιών για χρονικό διάστημα 6-12 μηνών.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ
-Τα σαπούνια και τα καθαριστικά του δέρματος.
-Το υπεροξείδιο του βενζολίου.
Δρα με την εξουδετέρωση των μικροβίων που σχετίζονται με την ακμή. Κυκλοφορεί σε διάφορες μορφές σκευασμάτων (κρέμα, λοσιόν, gel) και συνίσταται η έναρξη της θεραπείας να γίνεται με σκευάσματα χαμηλής περιεκτικότητας στην ουσία ή κάθε δεύτερη νύχτα, ώστε να εξοικειωθεί σταδιακά το δέρμα του ασθενούς και να αποφευχθεί πιθανός ερεθισμός.
Για την εμφάνιση των πρώτων αποτελεσμάτων χρειάζεται αγωγή περίπου δύο εβδομάδων και αυτά διαρκούν όσο συνεχίζεται η αγωγή.
-Το σαλικυλικό οξύ.
Διορθώνει τις ανωμαλίες στην κερατινοποίηση και βοηθά στο ξεμπλοκάρισμα των πόρων και πρέπει να χρησιμοποιείται συνεχόμενα.
-Αντιβιοτικά.
Αυτά χορηγούνται τοπικά ή με τη μορφή δισκίων από το στόμα και δρουν κατά των μικροβίων της ακμής μειώνοντας τη φλεγμονή. Κάθε αντιβιοτικό δεν λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο σε κάθε ασθενή και έτσι απαιτείται η κατά περίπτωση χορήγηση από τον ιατρό. Τα πιο κοινά χρησιμοποιούμενα αντιβιοτικά είναι οι τετρακυκλίνες και η ερυθρομυκίνη.
Οι ασθενείς δεν πρέπει να περιμένουν θεαματικά αποτελέσματα στη διάρκεια του πρώτου μήνα επειδή αυτά δεν δρουν αμέσως. Συνήθως η θεραπεία διαρκεί έξι μήνες ή και περισσότερο.
-Ρετινοϊκό οξύ.
Πρόκειται για παράγωγο της βιταμίνης Α. Δρα με τη μείωση της παραγωγής του σμήγματος, την καταπολέμηση των μικροβίων της ακμής, την ελάττωση της φλεγμονής και τον περιορισμό της απόφραξης του πόρου από τα βύσματα. Είναι πολύ αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση της νόσου και στην πρόληψη των ουλών και χορηγείται τοπικά ή με τη μορφή δισκίων.
Στη δεύτερη περίπτωση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές παρενέργειες και γι 'αυτό χορηγείται μόνο σε βαριές μορφές της νόσου (οζιδοκυστική μορφή) όπου οι άλλες θεραπείες έχουν αποτύχει. Η θεραπεία διαρκεί συνήθως 6 μήνες, αλλά τα πρώτα αποτελέσματα φαίνονται στις πρώτες έξι εβδομάδες.
Προσοχή: Το φάρμακο αυτό έχει ορισμένους σοβαρούς περιορισμούς στη χορήγησή του και θα πρέπει να συμβουλευτείτε το δερματολόγο σας για αυτούς.
-Ορμονική θεραπεία-αντισυλληπτικά
Μερικές φορές στις γυναίκες η ανθεκτική στη θεραπεία ακμή οφείλεται στην υπερβολική παραγωγή ανδρογόνων ορμονών. Σε αυτές τα αντισυλληπτικά χάπια μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως θεραπεία εκλογής. Γενικά όμως χρησιμοποιούνται χαμηλές δόσεις οιστρογόνων που βοηθούν στη μείωση των ανδρογόνων από τις ωοθήκες ή χαμηλές δόσεις κορτικοστεροειδών που μειώνουν την παραγωγή ανδρογόνων από τα επινεφρίδια και έχουν αντιφλεγμονώδη δράση. Επίσης, χορηγούνται αντιανδρογόνα φάρμακα που εμποδίζουν την υπερπαραγωγή του σμήγματος. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι οι γνωστές των αντισυλληπτικών χαπιών. Αγγελίδης Στέλιος Δερματολόγος |