Σάββατο 23 | 11 | 2024
MyLook.gr >> Οδηγός Πλαστικής Χειρουργικής >> Η ιστορία της Πλαστικής Χειρουργικής
Η ιστορία της Πλαστικής Χειρουργικής
14/10/2009


'' Τhose who cannot remember the past are condemned to repeat it ''
                                           G. SANTAYANA


istoria_plastikis_xeirourgikis.jpgΗ Πλαστική και Επανορθωτική Χειρουργική, είναι ο κλάδος εκείνος της Χειρουργικής, που ασχολείται με οξείες και μη καταστάσεις, συγγενείς ή επίκτητες, οι οποίες οφείλονται σε τραύμα,συγγενή ανωμαλία, εκφύλιση ή γήρανση.
Σκοπός της είναι η αποκατάσταση των δυσμορφιών, η φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού και η καλή υγεία εν γένει.

Ο όρος «πλαστικός» από το ελληνικό ρήμα «πλάθω», χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Γερμανό von Graefe στο σύγγραμμά του «Rhinoplastik» το 1818. Μερικά χρόνια αργότερα, ο Edward Zeiss (1838), χρησιμοποιεί και καθιερώνει πρώτος τον όρο «Πλαστική Χειρουργική» στο βιβλίο του «Handbuch der plastischen Chirurgie». Τις ιστορικές καταβολές της εξειδικευμένης αυτής χειρουργικής θα πρέπει όμως να τις αναζητήσουμε πολλά χρόνια πριν.

Στα ιερά βιβλία των Ινδών, τις Βέδες,και συγκεκριμένα στα κείμενα του πρακτικού Sushruta, τα οποία τοποθετούνται χρονικά γύρω στο 600 π.Χ, περιγράφεται σε σανσκριτική γραφή ως τρόπος αποκατάστασης της κακοποιημένης ρινός. Εκείνα τα χρόνια, η μύτη θεωρείτο όργανο σεβασμού και φήμης και ο ακρωτηριασμός της αποτελούσε συνήθη πρακτική τιμωρίας ατόμων που προέβαιναν σε αξιόποινες πράξεις. Η ινδική μέθοδος, η οποία μεταγενέστερα ονομάστηκε ''ινδικός κρημνός'', αποτέλεσε τον θεμέλιο λίθο της Πλαστικής Χειρουργικής.

Η γνώση στη συνέχεια μεταφέρθηκε μέσω των Περσών, των Φοινίκων και των Ελλήνων στην Ιταλία και την υπόλοιπη Ευρώπη. Κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο Κέλσος (25π.Χ - 50 μ.Χ) εφάρμοσε προχωρημένες τεχνικές στην αποκατάσταση των τραυμάτων και των συγγενών ανωμαλιών (θεωρείται ο πρωτοπόρος των νησιδωτών κρημνών με υποδόριο μίσχο). Στη συνέχεια ο Παύλος ο Αιγινήτης ( 625-690 μ.Χ ), ο τελευταίος μεγάλος εγκυκλοπαιδιστής της αρχαίας ελληνικής ιατρικής, το έργο του οποίου Επιτομή Ιατρικής Βιβλία Επτά περιέχει κάθε σχεδόν ιατρική γνώση της εποχής του, αποτέλεσε τον συνδετικό κρίκο της Ανατολικής και της αναπτυσσόμενης Δυτικής Πλαστικής Χειρουργικής. Στα κείμενα του περιέγραψε εκτός των άλλων, από τρόπους θεραπείας των καταγμάτων της κάτω γνάθου και της ρινός, μέχρι χειρουργικές επεμβάσεις αποκατάστασης του υποσπαδία. Με το θάνατό του, η άνθιση της ιατρικής και χειρουργικής  γνώσης της Ελληνο-Ρωμαικής εποχής, έφτασε στο τέλος της. Την εποχή του Μεσαίωνα η Πλαστική Χειρουργική είχε περιπέσει στα χέρια των κουρέων και των αγυρτών.

Η επανεμφάνισή της στο διεθνές ιατρικό προσκήνιο, προσδιορίζεται την εποχή της Αναγέννησης όταν ο G.Tagliacozzi (1545-1599), καθηγητής ιατρικής της Μπολόνια, δημοσίευσε το πρώτο σύγγραμμα Πλαστικής Χειρουργικής, στο οποίο περιέγραφε με όλες τις τεχνικές λεπτομέρειες την αποκατάσταση της ρινός με απομακρυσμένο βραχιόνιο κρημνό ( De Curtorum Chirurgia per Insitionem, 1587).

Η σπουδαία αυτή προσπάθεια θεωρήθηκε προσβολή προς τα '' χρηστά '' ήθη της εποχής και κόστισε στο νεωτεριστή επιστήμονα τον αφορισμό του από την Καθολική Εκκλησία. Οι τότε κοινωνικές και θρησκευτικές προκαταλήψεις είχαν ως συνέπεια να λησμονηθούν σημαντικές εργασίες και μέθοδοι, με αποτέλεσμα  να ανακοπεί η πρόοδος και να εισέλθει η Πλαστική Χειρουργική σε μια νέα περίοδο παρακμής.

Πέρασαν 200 και πλέον χρόνια για να μπορέσει να ξαναβρεί το δρόμο της. Έτσι από τις αρχές του 19ου αιώνα επιχειρείται ο επαναπροσδιορισμός της με βάση τα ιστορικά στοιχεία και η μετεξέλιξή της. Σπουδαίοι επιστήμονες σ'όλη την Ευρώπη συμβάλλουν σ'αυτό. Ο Baronio στην Ιταλία, οι Dieffenbach, Thiersch και Krause στη Γερμανία, οι Γάλλοι Larrey, Ollier, o Oύγγρος Wolfe και o Ελβετός Reverdin είναι μόνο μερικοί. Τα ελεύθερα δερματικά μοσχεύματα διάφορων μεγεθών και πάχους και οι νέες μέθοδοι αποκατάστασης συγγενών και επίκτητων ανωμαλιών είναι επιτεύγματα - σταθμοί εκείνης της περιόδου. Η συνέχεια είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή. Ο αιώνας των μεγάλων συγκρούσεων, ο 20ος, αναδεικνύεται ως ο '' χρυσούς αιών '' της Πλαστικής Χειρουργικής. Οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι συνέβαλαν τα μέγιστα στην ανάπτυξη του κλάδου. Κέντρα Πλαστικής Χειρουργικής ιδρύονται σ'όλη την Ευρώπη και στις Η.Π.Α για την αποκατάσταση τραυματιών. Σύγχρονα συγγράμματα εκδίδονται. Το πεδίο δράσης συνεχώς επεκτείνεται. Η ειδικότητα συστηματοποιείται και αναγνωρίζεται σαν ''κύρια''. Με το τέλος των πολέμων, ονόματα όπως  Η. Gillies & A.McIndoe, στη Μ.Βρετανία, Morestin στη Γαλλία, Esser στην Αυστρία, S.Davis & V.Blair στις Η.Π.Α είναι πασίγνωστα. Νέες ανακαλύψεις και κατασκεύες όπως ο δερμοτόμος τυμπάνου για τη λήψη μοσχευμάτων (Padget - Hood , 1938) και το χειρουργικό μικροσκόπιο (Nylen 1921) δίνουν περαιτέρω ώθηση.

Το 1954 η Πλαστική Χειρουργική αναγνωρίζεται επίσημα και στην Ελλάδα σαν χειρουργική ειδικότητα και αρχίζει η στελέχωση των νοσοκομείων της χώρας με τη δημιουργία κλινικών. To 1955 διοργανώνεται το 1ο Παγκόσμιο Συνέδριο Πλαστικής Χειρουργικής στη Στοκχόλμη με ελληνική  εκπροσώπηση (Γ.Πολυκράτης, ο πρώτος Έλληνας πλαστικός χειρουργός). Από την δεκαετία του '60 η άνοδος είναι αλματώδης. Η επιτυχής αναστόμωση αγγείων με τη βοήθεια σύγχρονου χειρουργικού μικροσκοπίου, άνοιξε νέους ορίζοντες, εντάσσοντας στο γνωστικό αντικείμενο της ειδικότητας τη μικροχειρουργική των αγγείων και των νεύρων, που οδήγησε στη συνέχεια στην εφαρμογή των μυοδερματικών κρημνών δίνοντας λύση σε δύσκολα προβλήματα Επανορθωτικής Χειρουργικής. Το 1969 ιδρύεται η Ελληνική Εταιρεία Πλαστικής Χειρουργικής.


Απόστολος Μανδρέκας
Πλαστικός Χειρουργός
Εκτύπωση Αποστολή Σελίδας