Εφαρμογές laser στο δέρμα

18/2/2010

Το φως των LASER δρα σε διάφορους στόχους στο δέρμα, επιτυγχάνοντας την επιλεκτική τους καταστροφή, ενεργοποίηση ή απενεργοποίηση. Έτσι υπάρχει δυνατότητα για πληθώρα εφαρμογών, οι κυριότερες από τις οποίες περιγράφονται παρακάτω:


Το LASER εχει φέρει την επανάσταση στην αποτρίχωση γιατί μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα δίνει οριστική λύση σε αυτό το καθημερινό πρόβλημα. Το πιο δημοφιλές LASER είναι ο Αλεξανδρίτης και αυτό γιατί έχει άμεσο αποτέλεσμα και υπάρχει εμπειρία χρόνων. Το σύστημα της CANDELA έχει μάλιστα έγκριση από το FDA για μόνιμη αποτρίχωση. Τα διοδικά επίσης είναι αποτελεσματικά. Το  Nd-Yag  μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μαυρισμένο δέρμα και σκούρους φωτότυπους, αλλά δεν είναι πολύ αποτελεσματικό και είναι πολύ επώδυνο.

Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται; 

Ιδανική θεραπεία για περιπτώσεις έντονης τριχοφυΐας και για την καταπολέμηση των αντιαισθητικών σημαδιών και των επώδυνων σπυριών που δημιουργούνται από τις άλλες αποτριχωτικές μεθόδους. Αλλά και σε φυσιολογικές περιπτώσεις τριχοφυΐας αποτελεί την ασφαλή και την οριστική λύση για μπικίνι, πόδια, μασχάλες, χέρια, άνω χείλος. Περιοχές που είναι ορμονοεξαρτώμενες όπως οι παρείες και το πηγούνι, η γραμμή της κοιλιάς , η περιοχή γύρω από τις θηλές απαιτούν συνήθως περισσότερες θεραπείες.

Η νέα τάση είναι η αποτρίχωση στους άνδρες. Λόγω της πολύ δυνατής ανδρικής τρίχας  απαιτούνται περισσότερες θεραπείες από ότι στις γυναίκες .

Από ποια ηλικία μπορεί να γίνει αποτρίχωση με LASER;

Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει περιορισμός. Όμως προτιμούμε να έχει έρθει η περίοδος, ώστε να έχει ολοκληρωθεί η εμφάνιση των τριχών.

Είναι ασφαλές το  LASER;

Η θεραπεία με το LASER αποτρίχωσης είναι μια ιατρική εφαρμογή που για να είναι ασφαλής απαιτείται γνώση και εμπειρία του γιατρού, αλλά και συμμόρφωση του ασθενούς στις οδηγίες.  Κάθε ασθενής είναι μοναδική περίπτωση και απαιτούνται διαφορετικές ρυθμίσεις ώστε η θεραπεία να είναι αποτελεσματική μεν, ασφαλής δε. Η πιο συχνή επιπλοκή είναι τα εγκαύματα που όμως ευτυχώς δεν αφήνουν σχεδόν ποτέ σημάδια στο δέρμα. Οι ασθενείς θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί στην έκθεση στον ήλιο, ειδικά σε μια χώρα όπως η Ελλάδα. Δεν πρέπει να γίνεται θεραπεία σε μαυρισμένο δέρμα και χρειάζεται προσοχή στην ηλιακή έκθεση και χρήση αντηλιακού όλη την περίοδο των θεραπειών.  
Τα δερματολογικά LASER εκπέμπουν φως και όχι ιονίζουσα ακτινοβολία, ραδιενέργεια ή ακτίνες X, δηλαδή δεν εκπέμπουν κάποιο είδος επιβλαβούς ακτινοβολίας που διαχέεται ή εισέρχεται στο σώμα μας.  Έχουν επιλεκτικότητα και έτσι δρουν μόνο εκεί που θέλουμε χωρίς να επηρεάζουν άλλα σημεία του οργανισμού μας. Επίσης δε βλάπτουν περιοχές με λεμφαδένες (πχ μασχάλες) ούτε αδένες  ή το στήθος. 

Επειδή τα LASER είναι φυσική θεραπευτική εφαρμογή και δρουν εξειδικευμένα στο όργανο στόχο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμα και στην εγκυμοσύνη. Πρέπει να αποφεύγεται η περιοχή της κοιλιάς. Επίσης το σωστό είναι να ενημερώνεται  και να δίνει τη συγκατάθεσή του ο γυναικολόγος.

Συμπερασματικά όταν εφαρμόζονται από έμπειρους Ιατρούς, συνεργάσιμους ασθενείς και λαμβάνονται οι κατάλληλες προφυλάξεις (όπως ειδικά προστατευτικά γυαλιά), είναι απολύτως ασφαλή, ακόμα και σε μικρά παιδιά.

Πως καταστρέφει την τρίχα το LASER;

Το LASER αποτρίχωσης έχει σα στόχο τη μελανίνη της τρίχας και της ρίζας της, δηλαδή την ουσία που δίνει το χρώμα στην τρίχα. Για αυτό το LASER είναι αναποτελεσματικό σε ξανθές και λευκές τρίχες.

Οι τρίχες αναπτύσσονται κυκλικά και έτσι άλλα τριχοθυλάκια μπαίνουν σε στάδιο ηρεμίας χάνοντας την τρίχα τους προσωρινά, ενώ άλλα μπαίνουν σε στάδιο ανάπτυξης παράγοντας ξανά τρίχα. Έτσι οι τρίχες που φαίνονται στο δέρμα, αντιστοιχούν σε ένα μέρος μόνο των τριχοθυλακίων που υπάρχουν στο βάθος.

Τα LASER καταστρέφουν σε μία εφαρμογή όλα τα τριχοθυλάκια που έχουν τρίχα.  Για να προκληθεί όμως ατροφία της ρίζας της τρίχας ( οπότε δεν ξαναβγαίνει  η τρίχα)  και για να πετύχουμε όλα τα τριχοθυλάκια σε φάση που παράγουν τρίχα χρειάζονται επανειλημμένες  θεραπείες- συνεδρίες.  Η μέγιστη αποτελεσματικότητα υπάρχει όταν οι συνεδρίες επαναλαμβάνονται ανά 35-40 ημέρες. Τότε η τρίχα μόλις γεννιέται από τη ρίζα της και είναι πολύ ευαίσθητη στο φως του LASER.

Πονάει το LASER αποτρίχωσης;

Το LASER δεν είναι ανώδυνο. Πονάει ειδικά σε περιοχές πιο ευαίσθητες όπως το άνω χείλος και το μπικίνι. Τα καινούργια και πιο εξελιγμένα LASER διαθέτουν ενσωματωμένο μηχανισμό ψύξης της επιδερμίδας. Πριν από τον παλμό του laser  ψεκάζεται ψυκτικό υγρό  το οποίο δρα σαν αναισθητικό. Επιπλέον  προσφέρει προστασία της επιδερμίδας από τη θερμική ενέργεια του LASER κατά την διάρκεια της εφαρμογής , αλλά και την δυνατότητα χρησιμοποίησης υψηλότερων ποσών ενέργειας για την αύξηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας ( Candela Corporation, Αμερικής , GentleLASE , Αλεξανδρίτης) . Επίσης μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αναισθητική κρέμα τοπικά πριν από τη θεραπεία.

Πόσο διαρκεί κάθε συνεδρία;

Εξαρτάται από την περιοχή και την πυκνότητα της τριχοφυΐας. Από 5-10 λεπτά για το άνω χείλος έως 2-3 ώρες για όλο το πόδι.

Χρειάζεται προετοιμασία;

Αν έχουν προηγηθεί άλλες μέθοδοι αποτρίχωσης πρέπει να αφήσουμε την πρώτη φορά να βγουν όσο το δυνατό περισσότερες τρίχες (κάτι που δε χρειάζεται τις επόμενες φορές). Αν οι τρίχες είναι μακριές χρειάζεται να κοπούν περίπου στα δύο χιλιοστά. Μπορεί επίσης να μπει αναισθητική κρέμα.

Μετά από τη θεραπεία τι να περιμένω;

Υπάρχει ένα ήπιο  ερύθημα του δέρματος το οποίο υποχωρεί σε λίγες ώρες. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε καταπραϋντικές κρέμες. Όταν οι τρίχες είναι χοντρές, πχ σε περιοχές όπως το μπικίνι, χρειάζονται περίπου 10-15 ημέρες για να πέσουν μετά από την πρώτη συνεδρία. Στις επόμενες συνεδρίες λεπταίνουν οπότε  η περιοχή καθαρίζει όλο και ευκολότερα.

Που αντενδείκνυται;

Σε πολύ μελαχρινές επιδερμίδες και σε μαυρισμένο δέρμα. Αφού σα στόχο έχει τη μελανίνη καταλαβαίνουμε  ότι στις προαναφερθείσες περιπτώσεις υπάρχει άφθονη μελανίνη στο δέρμα η οποία τραβά την ενέργεια του LASER και είναι πιθανό να δημιουργηθεί έγκαυμα.

Πόσες συνεδρίες χρειάζονται;

Αυτό είναι εξατομικευμένο, συνήθως όμως 8-10. Μετά τις 4-5 έχει αραιώσει πολύ σημαντικά η τριχοφυΐα. Εξαιρούνται περιπτώσεις που υπάρχουν ορμονικά προβλήματα, ειδικά στο πρόσωπο και το λαιμό, που εκεί δεν μπορεί κανείς με ασφάλεια να προβλέψει αριθμό συνεδριών. Η χοντρή μαύρη τρίχα ανταποκρίνεται γρηγορότερα στη θεραπεία από ότι η λεπτή και πιο ανοιχτόχρωμη, που εκεί απαιτούνται περισσότερες θεραπείες. Σε περιοχές που υπάρχει χνούδι, όπως χαρακτηριστικά στις παρειές και το λαιμό, πρέπει να ενημερώνονται οι ασθενείς ότι υπάρχει η πιθανότητα να ενεργοποιηθεί και να γίνει μαύρη τρίχα. Σε αυτή την περίπτωση χρειάζονται πολλές συνεδρίες για να αναστραφεί το πρόβλημα.

Είναι μόνιμο το αποτέλεσμα;

Γύρω στα 10  χρόνια κάνουμε αποτρίχωση με LASER και είναι πια βέβαιο ότι οι τρίχες πραγματικά δεν ξαναβγαίνουν σύμφωνα με την εμπειρία αυτών των χρόνων.

Πόσο είναι το κόστος για laser αποτρίχωσης;

Η θεραπεία χρεώνεται ανά περιοχή και ανά συνεδρία.
Ενδεικτικά το κόστος ανά περιοχή κυμάινεται:
• Για το άνω χείλος 70€
• Για full face 150-200€
• Για μασχάλες 100-150€
• Για μπικίνι 150-200€
• Για πόδια 450€
• Για χέρια 150-300€

Σημείωση: η χρέωση είναι ανάλογη με την πυκνότητα τις τριχοφυΐας



Οι κηλίδες οφείλονται στη φυσική χρωστική μελανίνη, που δίνει χρώμα στο δέρμα και προκαλεί το μαύρισμα το καλοκαίρι. Η μελανίνη στις κηλίδες είναι περισσότερη από το γύρω δέρμα και έτσι δημιουργούνται σκούροι λεκέδες στο πρόσωπο, τα χέρια κι αλλού. Οι κηλίδες αυτές οφείλονται στη χρόνια αθροιστική επίδραση του ήλιου και τη φωτογήρανση ή  εμφανίζονται μετά από ηλιακό έγκαυμα. Αντιμετωπίζονται με LASER που καταστρέφουν τη μελανίνη, όπως ο Αλεξανδρίτης.

Δημιουργούνται κρούστες στα σημεία της θεραπείας οι οποίες επουλώνονται περίπου σε 10 ημέρες. Απαιτείται η χρήση αντηλιακού μετά από τη θεραπεία και χρήση επουλωτικών κρεμών.  Η θεραπεία αυτή δε γίνεται το καλοκαίρι και σε μαυρισμένο δέρμα. Χρειάζεται προσοχή σε μελαχρινά δέρματα, γιατί μπορεί να μείνει υποχρωμία στη θέση της κηλίδας.

Συνήθως απαιτούνται 1-2 συνεδρίες. Το κόστος καθορίζεται από τις περιοχές που θεραπεύονται και τον αριθμό των κηλίδων. Ενδεικτικά το κόστος για μια συνηθισμένη περιοχή όπως η ράχη χεριών ξεκινά από 150-200€.

Πιθανές παρενέργειες που μπορούν να εμφανιστούν είναι η υποχρωμία (δηλαδή λευκή κηλίδα στη θέση της σκούρας) ή η μεταφλεγμονώδης υπερμελάγχρωση (δηλ. πιο σκούρα κηλίδα) τα οποία συμβαίνουν είτε λόγω λανθασμένης ρύθμισης ισχύος του laser ή λόγω μη συμμόρφωσης του ασθενούς στις οδηγίες του ιατρού.

Οι κηλίδες δεν πρέπει να συγχέονται με το μέλασμα, δηλαδή τη διάχυτη μελάγχρωση του δέρματος που συνήθως εμφανίζεται σε διάφορα σημεία του προσώπου μετά από την εγκυμοσύνη , μετά από απρόσεκτη έκθεση στον ήλιο ή και αυτόματα χωρίς σαφή αιτιολογία. Μια νέα γενιά LASER, τα fractional φαίνεται ότι έχουν καλό αποτέλεσμα , πάντα όμως το μέλασμα έχει πιθανότητα να υποτροπιάσει.


Τα τατουάζ γίνονται με την εισαγωγή μελάνης (τεχνητής χρωστικής) μέσα στο δέρμα. Συνήθως χρειάζεται συνδυασμός από  LASER που το καθένα πιάνει διαφορετικό χρώμα (πχ χρειάζεται άλλο για το πράσινο χρώμα και άλλο για το μαύρο). Πιο εύκολα αφαιρούνται τα μονόχρωμα τατουάζ, πάντα όμως υπάρχει ο κίνδυνος να μείνει σημάδι.

 

Ευρυαγγείες και άλλες αγγειακές βλάβες

Οι ευρυαγγείες αποτελούν ένα συχνό αισθητικό πρόβλημα. Πρόκειται για διεσταλμένα αγγεία, δηλαδή για τα επιφανειακά αγγεία του δέρματος των οποίων χαλαρώνει ο αυλός και γίνονται ορατά. Πιο συχνά εντοπίζονται στο πρόσωπο, στο ντεκολτέ και στα πόδια. Είναι πιο συχνές και πιο έντονες στις γυναίκες.  Συνήθως τις προκαλούν τα οιστρογόνα (εγκυμοσύνη – αντισυλληπτικά), η κληρονομικότητα, ο ήλιος, η γήρανση, η λανθασμένη χρήση κορτιζόνης, καθώς και μηχανικοί παράγοντες και τραυματισμοί (ορθοστασία - χαλάουα).

Συνήθως χρησιμοποιούμε Nd-yag  και Dye LASER, ανάλογα με το μέγεθος των αγγείων. Τα αγγεία του προσώπου αντιμετωπίζονται πιο εύκολα από αυτά των ποδιών και συνήθως εξαφανίζονται με μια ή δύο συνεδρίες. Στα πόδια συχνά χρειάζονται περισσότερες θεραπείες αλλά και μερικές φορές συνδυασμός με σκληρυντικές ενέσεις ώστε να αντιμετωπιστούν μεγάλα σε διάμετρο αγγεία που δεν τα πιάνει το LASER. Μπορούν να συνδυαστούν διαφορετικοί τύποι LASER μεταξύ τους και τα αγγεία που καταστρέφονται, υποχωρούν αμέσως ή σταδιακά μετά από μερικές εβδομάδες.

Αμέσως μετά από τη θεραπεία υπάρχει συνήθως ερύθημα και οίδημα της περιοχής το οποίο υποχωρεί σε λίγες ημέρες. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί make up αμέσως μετά από τη θεραπεία και τις επόμενες ημέρες. Δεν κάνουμε θεραπείες για αγγεία το καλοκαίρι και πάντα αποφεύγουμε την έκθεση στον ήλιο και χρησιμοποιούμε αντηλιακό. Το κόστος ξεκινά από 200 €/συνεδρία, ανάλογα με το πρόβλημα.
 
Πολλές ακόμα αγγειακές βλάβες θεραπεύονται με τα LASER όπως η αντιαισθητική διάχυτη κοκκινίλα στο πρόσωπο,  η ροδόχρους νόσος, τα κερασοειδή αγγειώματα (κόκκινες ελιές), τα αιμαγγειώματα κ.α. Το ποικιλόδερμα στο λαιμό και το ντεκολτέ είναι επίσης συχνό αισθητικό πρόβλημα και αποτελεί το συνδυασμό ευρυαγγειών και κηλίδων. Προκαλείται από τη φωτογήρανση και αντιμετωπίζεται επίσης με κατάλληλα αγγειακά LASER.


Οι ινοβλάστες είναι τα κύτταρα του δέρματος που παράγουν ίνες κολλαγόνου και ελαστίνης, απαραίτητες για τη στήριξη και την ελαστικότητά του. Με την πάροδο του χρόνου γερνάνε και υπολειτουργούν με αποτέλεσμα τη σταδιακή γήρανση του δέρματος και την εμφάνιση ρυτίδων και χαλάρωσης. Επίσης, η αθροιστική χρόνια επίδραση του ήλιου στο δέρμα επιταχύνει τη βιολογική γήρανση με αποτέλεσμα τη φωτογήρανση, η οποία εμφανίζεται ακόμα και σε νέα άτομα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η διαφορά της ποιότητας του δέρματος στα ηλιοεκτεθειμένα μέρη (πχ πρόσωπο και ντεκολτέ) και στα προστατευμένα μέρη (πχ στήθος)  ατόμων που εκτίθενται πολύ στον ήλιο.

Τα LASER στοχεύοντας στους ινοβλάστες, τους ενεργοποιούν με αποτέλεσμα την παραγωγή νεανικότερου κολλαγόνου και σταδιακή μείωση των ρυτίδων. Συνήθως χρησιμοποιούνται  διοδικά  LASER  (smoothbeam) και Nd-yag  LASER.

Μια νέα κατηγορία τα Fractional υπόσχονται θεαματικά αποτελέσματα στην αντιγήρανση και στη σύσφιξη του δέρματος.  Με αυτά τα LASER  ενεργοποιούνται οι ινοβλάστες  με την τεχνική της λεγόμενης «κλασματικής» (Fractional) φωτοθερμόλυσης, δηλαδή δημιουργώντας ελεγχόμενους μικροτραυματισμούς του δέρματος και κινητοποιώντας έτσι τους μηχανισμούς της φυσικής ανανέωσης. Αυτά είναι CO2 ή Erbium Fractional LASER.

Η σύσφιξη του δέρματος που επιτυγχάνεται με τα LASER μπορεί να συνδυαστούν  και με άλλες θεραπείες , όπως είναι τα ενέσιμα εμφυτεύματα και το BOTOX.

Ο αριθμός των συνεδριών κυμαίνεται από 4-6, ανάλογα με το LASER που θα χρησιμοποιηθεί και το κόστος ανάμεσα στα 200-500€ ανάλογα με το περιστατικό.

Σημαντικό: Μετά τη θεραπεία είναι απαραίτητη η προστασία από τον ήλιο!!


Τα σπυράκια στο πρόσωπο την πλάτη και το στήθος είναι το πιο συχνό δερματολογικό πρόβλημα. Οφείλονται σε μεγέθυνση και έντονη λειτουργία των σμηγματογόνων αδένων που παράγουν το σμήγμα. Το σμήγμα «μπλοκάρεται» μέσα στο δέρμα και αναπτύσσεται φλεγμονή (κοκκινίλα - πύον) με την συμμετοχή μικροβίων. Δεν αποτελούν μόνο πρόβλημα στην εφηβεία αλλά ταλαιπωρούν και μεγαλύτερα άτομα και ιδίως τις γυναίκες. Επιδεινώνονται από το stress, την έμμηνο ρύση και άλλους παράγοντες ενώ μερικές φορές οδηγούν στην δημιουργία ουλών.

Για την αντιμετώπιση της ακμής χορηγούνται από τον δερματολόγο διάφορα φάρμακα τοπικά ή από το στόμα. Πιο αποτελεσματική όταν υπάρχει ιατρική ένδειξη είναι η ισοτρετινοΐνη που μικραίνει  και απενεργοποιεί  τους σμηγματογόνους αδένες. Την ίδια ακριβώς δράση έχουν τα LASER κατά της ακμής, παρέχοντας μία ακόμα ιατρικά εγκεκριμένη εναλλακτική λύση αντί για τα φάρμακα, χωρίς βέβαια να μπορούν πάντα να τα αντικαταστήσουν. Χρησιμοποιούμε διοδικά LASER για κυστική ακμή και pulse-dye για πιο ήπιες περιπτώσεις και για να βελτιώσουμε τις κοκκινίλες που αφήνουν τα σπυριά της ακμής. Το μειονέκτημα αυτής της θεραπευτικής προσέγγισης είναι ότι απαιτούνται πολλές και συχνές συνεδρίες (ανά 7-15 ημέρες) και πολλές φορές συνεδρίες συντήρησης. Το κόστος είναι περίπου 150€/συνεδρία.


Οι ουλές είναι σημάδια που δημιουργούνται από χειρουργικές τομές, τραύματα ή δερματολογικά νοσήματα όπως η ακμή. Υπάρχουν οι ατροφικές ουλές που είναι σα λακκούβες στο δέρμα και οι υπερτροφικές ουλές που προεξέχουν. Οι ραγάδες είναι οι κόκκινες ( πιο πρόσφατες) ή λευκές γραμμές  που συνήθως αναπτύσσονται σε σημεία που το δέρμα τεντώνεται όπως κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και της εφηβείας, σε αυξομειώσεις βάρους ή μετά από λανθασμένη χρήση κορτιζόνης.

Για την σταδιακή βελτίωσή των αισθητικών αυτών προβλημάτων, χρησιμοποιούνται διάφοροι τύποι LASER. Αυτά που στοχεύουν στους ινοβλάστες, διεγείρουν την παραγωγή  κολλαγόνου (κολλαγονογένεση),  με πιο αποτελεσματικά τα  fractional, τα οποία βελτιώνουν ουλές και λευκές ραγάδες. Pulse-dye LASER που στοχεύουν στα αγγεία βελτιώνουν τις κόκκινες ουλές και πρόσφατες κόκκινες ραγάδες σε πολύ σημαντικό βαθμό.
 

LASER που στοχεύουν στο νερό ή τα αγγεία αντιμετωπίζουν άμεσα και αποτελεσματικά μυρμηγκιές και κονδυλώματα, μεταδοτικές παθήσεις που προκαλούνται από ιούς HPV.

LASER που στοχεύουν στο νερό αντιμετωπίζουν και άλλες συχνές καταστάσεις, όπως θηλώματα που μοιάζουν με ελιές που κρέμονται στο λαιμό και τις μασχάλες και σμηγματορροϊκές υπερκερατώσεις που μοιάζουν με σκούρες και τραχιές ελιές συνήθως στις μεγαλύτερες ηλικίες.

Άλλα LASER που εκπέμπουν αόρατο υπεριώδες φως χρησιμοποιούνται με καλά αποτελέσματα στην ψωρίαση και στη λεύκη (EXCIMER).

Όσον αφορά την κυτταρίτιδα, υπάρχουν μέθοδοι βελτίωσης που περιλαμβάνουν και LASER που όμως δεν έχουν ακόμα εξελιχθεί σε αποτελεσματικό βαθμό. Επίσης έχουν αναπτυχθεί συστήματα που καταστρέφουν τα λιποκύτταρα , τα οποία σε ήπιες περιπτώσεις μπορεί να αντικαταστήσουν την κλασσική λιποαναρρόφηση.

Η τεχνολογία εξελίσσεται συνέχεια και όλο και περισσότερες ενδείξεις προστίθενται στις θεραπευτικές δυνατότητες των LASER.